რესპირატორული დისტრეს სინდრომი (რდს)
მორფოლოგიურად და ფუნქციონალურად უმწიფარი ფილტვების სურფაქტანტის უკმარისობთ გამოწვეული დაავადება. სურფაქტანტის დეფიციტი იწვევს ალვეოლების კოლაფსს, დამყოლობისა და ფილტვების ფუნქციონალური ნარჩენი მოცულობის (FRC) შემცირებას. რდს-ის განვითარების რისკი მცირდება, თუ ფარდობა ლეციტინ/სფიგმომიელინი >2:1 (28 კვ გესტაციის ახალშობილებშიც) და რისკი მატულობს თუ ლ:ს<1,5:1.
სურფაქტანტის სინთეზს სტიმულირებენ:
1. სტეროიდები;
2. თიროტროპინ-რეალიზებადი ჰორმონი;
3. ესტროგენები;
4. ბეტა-ადრენომიმეტიკები, ბრომჰექსინი;
5. ჰეროინი და კოკაინი.
სურფაქტანტის სინთეზს აქვეითებენ:
1. ინსულინი;
2. ჰიპერგლიკემია;
3. ჰიპოქსემია;
4. აციდემია;
5. საკეისრო კვეთა.
სურფაქტანტის ნახევარდაშლის დროს ამოკლებს:
1. 100% ჯანგბადით ინჰალაცია;
2. ხელოვნური სუნთქვა PEEP-ის გარეშე და მაღალი PIP=40სმ H2O (ალვეოლებში ჭარბი მოცულობა).
პროფილაქტიკა: ბეტამეტაზონის შეყვანა ორსულებში ადრეულ მშობიარობამდე (32-34 კვირის გესტაციის ასაკამდე) 48 საათით ადრე.
მკურნალობა:
1. ხელოვნური სუნთქვა სტარტული პარამეტრებით:
PIP=20-25 სმH2O
PEEP=5 სმH2O
FiO2=60-80%%
f=60-80 სუნთქვა/წთ-ში
2. სურფაქტანტული თერაპია (საკუთარი პრაქტიკიდან)
ჩვენებები: გესტაციური ასაკი 28 კვ და ნაკლები (სურფაქტანტული თერაპია იწყება სამშობიარო ბლოკში), მძიმე დისტრესი, მეკონიური ასპირაცია, მძიმე ასფიქსია;
შეყვანის ტექნიკა: ინტუბაცია, საჭიროებისამებრ ტრაქეის სანაცია, საინტუბაციო მილში კათეტერის შეყვანის, რომლის მეშვეობით ხდება კუროსურფის შეყვანა, ახალშობილის პოზირება (მარჯვნივ/მარცხნივ), ხელოვნური სუნთქვა პარამეტრებით: FiO2>40%; PIP> 20სმ H2O; PEEP>4სმ H2O ან Ti>0,4 წმ.
კუროსურფის დოზა: 1,3მლ/კგ=100მგ/კგ
სურფაქტანტული თერაპიის ეფექტები: ფუნქციონალური ნარჩენი მოცულობისა (FRC) და სუნთქვითი მოცულობის (VT) ზრდა, paCO2 შემცირება და paO2 მატება.
კუროსურფის მეორე დოზა გამოიყენება 8-12 საათის შემდეგ, თუ ადგილი აქვს ვენტილაციის პარამეტრების გაუარესებას.
3. თერმალური რეჟიმის მკაცრი დაცვა;
4. აციდოზის კორექცია.
დიფერენციალური დიაგნოსტიკა: